YÜKSEK LİSANS NEDİR, NE DEĞİLDİR?

Yüksek lisans eğitimi artık günümüzde eğitimin “olmazsa olmazı” haline geldi. Hedefiniz ister akademik olarak ilerlemek isterse profesyonel hayatın içinde yükselmek olsun yüksek lisans yapmanız size birçok avantaj sağlar.

Çoğu öğrencinin aklında binbir türlü soru olduğunu biliyoruz. Yüksek lisans ne işe yarar? Nasıl yüksek lisans yapabilirim? Yüksek lisansa başvuru şartları nelerdir? Kimler yüksek lisans yapabilir? Yüksek lisans kaç yıl sürer? Yüksek lisansta nelere dikkat etmeli?  Hangi alanda yüksek lisans yapabilirim? Kaç kere yüksek lisans yapılır? Yüksek lisans ne zaman yapılmalı? Hangi üniversitede yüksek lisans yapmalıyım? Bu sorular ve yanıtları öğrencilerin bir sonraki adımlarını belirlemeleri için oldukça önemlidir.


Bu yazımızda da yüksek lisansın gerçeklerini paylaşmayı amaçladık.

Yüksek lisans yapmak zorunlu mu?

Genellikle yüksek lisans eğitimi, kişinin lisans eğitiminden sonra bir alanda uzmanlaşmak amacıyla aldığı eğitimdir ve uzmanlaşmak amacıyla yapılan yüksek lisans zorunlu bir eğitim değildir.

Ancak amacınız akademik kariyer yapmaksa o zaman işler değişiyor. Çünkü akademik kariyer için yüksek lisans eğitimi almak zorunludur.

Yüksek lisans yapınca hangi unvanlar alınır?




Yüksek lisans eğitimin sonucunda, alanınıza bağlı olarak “bilim uzmanı”, “uzman hekim”, “yüksek mühendis”, “yüksek mimar” gibi unvanlara sahip olabilirsiniz. Her insanın adeta yarış halinde olduğu iş hayatı içerisinde bu unvanlarla beraber kendinizi fark ettirebilir, bambaşka noktalara yükselebilirsiniz.

Yüksek lisansı sadece lisansta eğitim aldığımız alanda mı yapabiliriz?

Yüksek lisans sadece kendi alanında fark yaratmak isteyenler için değil aynı zamanda aldıkları lisans eğitiminden memnun kalmayıp, başka alanlarda kendilerini geliştirmek isteyen herkes için de büyük bir fırsat. Yani alacağınız yüksek lisans eğitimi, mezun olduğunuz alanınızla ilgili olmak zorunda değil. Bu anlamda hangi alanda yüksek lisans yapacağınızı belirlemek en önemli adımlardan biridir.  Neyi istediğinizi sizden başkası bilemez. Kendinizi nasıl geliştirmeyi isterseniz o alana yönelmeli, kendinizi nereye ait hissederseniz orada bulunmalısınız. Eğitim geçmişinize ve yüksek lisanstan beklentilerinize göre sizin için en uygun alanı siz belirlemelisiniz.

Yüksek lisans yapmak için ALES’e girmek zorunlu mu?

Yüksek lisans tezli ve tezsiz olmak üzere ikiye ayrılır. Amacınız doğrultusunda hangi tür yüksek lisans yapmanız gerektiğine siz karar vermelisiniz. Lisansüstü eğitime başvurabilmek için öncelikle 4 yıllık bir lisans programını bitirmiş olmalısınız. Ardından ALES’e girip yeterli puanı almış olmalı ve başvuru yapacağınız programın gereklerini yerine getirmelisiniz. Ancak tezsiz yüksek lisans yapmayı düşünüyorsanız ALES’e girme zorunluluğunuz bulunmamaktadır.

Tezli yüksek lisans eğitimi 4 dönem yani 2 yıl sürmektedir ve  bu sürenin 1 yılı tez yazım aşamasıdır. Tezsiz yüksek lisans ise 3 dönem yani 1,5 yıldır.

Okul biter bitmez yüksek lisans yapılmalı mı?

Genellikle ailelerin ve öğrencilerin ilk düşüncesi, yüksek lisansın, lisans bitiminden hemen sonra yapılması gerektiğidir. Ancak bu tamamıyla sizin elinizde olan bir seçenek. Kimi öğrenciler ara vermeden lisansüstü eğitimine başlamak istese de kimi öğrenciler çalışma hayatına başladıktan birkaç yıl sonra bu tür bir eğitim almayı tercih ederler. 

Elbette ki zaman hepimiz için çok önemli. Zaman kaybı olabileceği düşüncesiyle yüksek lisans yapmak istemeyenler de elbette ki vardır. Ancak çalışırken aynı anda yüksek lisans yapabilmek mümkün. Artık birçok üniversitenin hafta sonu ve online yüksek lisans programları mevcut.  Bu tip bir lisansüstü eğitim seçerek zaman korkunuzdan sıyrılıp kendinizi geliştirmeyi düşünebilirsiniz. Hatta gözü öğrenmeye doymanlar için; tezsiz olmak şartıyla, aynı anda 2 farklı yüksek lisans programına devam edilebilir.  

Hangi üniversitede yüksek lisans yapılmalı?

Bir diğer önemli konu da elbette ki yüksek lisansı nerede yapmanız gerektiğine karar vermek. Bu aşamada özellikle akademik anlamda bir lisansüstü eğitimi düşünenler için seçeceğiniz üniversitenin araştırma kapasitesi yüksek bir üniversite olması ve bilimsel bir atmosfer yaratabilmesi çok önemli. Sıklıkla seminer ve benzeri etkinliklerle öğrencileri alanlarıyla ilgili dünyada olup bitenlerden uzaklaştırmayan, öğrencilerini konusunda uzman olan insanlarla aynı ortama sokup birebir soru sorabilme şansı tanıyan üniversitelerin, öğrencileri her anlamda iyileştirmeye daha yetkin olduklarını söylemek yanlış olmayacaktır. Üniversitelerin imkanları yanında beraber çalışmak istediğiniz bir öğretmenin peşine düşmenin de faydası olacaktır. Size yol gösterecek alanında uzman bir öğretmenle birlikte, yüksek lisans öğreniminiz boyunca umduğunuzdan çok daha fazla kazanım elde edebilirsiniz. Tüm bunlara ek olarak yapacağınız yüksek lisans programının sektörle bağlantısının olması ve uzmanlaşmak istediğiniz alanda çalışan eğitimcilerin olması sizi hem daha çok geliştirecek hem de size network olanağı sağlayacaktır.


Geleceğinizin iplerini elinize alıp hangi yolda ilerleyeceğiniz tamamen sizin elinizde. Unutmayın ki, çok çalışanın her zaman kazanacağı bu dünyada, aşılamayacak zorluk yoktur.